Kamień w budownictwie wykorzystywany był od zawsze. Przez stulecia był podstawowym materiałem budowlanym. O jego przydatności do tego celu decydowała przede wszystkim jego wyjątkowa trwałość i odporność na działanie wszelkich niszczących czynników. Wiele budowli wzniesionych na bazie kamienia kilkaset lat temu wciąż jest użytkowanych. Przełom w kamieniarstwie nastąpił w XIX wieku, kiedy to stworzono bardzo podobny do naturalnego a jednocześnie tańszy kamień sztuczny.
Obecnie kamień wykorzystywany jest w mniejszym stopniu niż w przeszłości, ale wciąż jest bardzo popularny. Stosuje się go w formie naturalnej lub pooddaje obróbce przed wykorzystaniem., np. szlifowaniu. Granit bardzo często wykorzystuje się do wykładania nawierzchni, zarówno w budynkach, jak i na zewnątrz. Sprawdza się on w tej roli wyjątkowo dobrze właśnie ze względu na swoją trwałość. Jest też bardzo często wykorzystywany do produkcji nagrobków i grobowców.
Piaskowiec jest także popularnym materiałem do wykonywania elementów elewacji budynków. Z wapienia można tworzyć trwałe i estetyczne ogrodzenia. Wewnątrz budynków piaskowca używa się do wykonywania np. okładzin ścian. Z marmuru wykonuje się parapety, blaty i powierzchnie w łazienkach. Kamień naturalny bardzo dobrze sprawdza się właśnie w kuchniach i łazienkach ze względu na to, że w tych pomieszczeniach panuje wysoki poziom wilgotności powietrza, w związku z czym do ich wykańczania potrzebny jest materiał o wysokiej odporności na takie czynniki.
Wykorzystywanie kamienia w aranżacji ogrodów jest obecnie bardzo popularne. Tworzy się z niego nie tylko chodniki, podjazdy i alejki, ale także ustawia się je jako samodzielne elementy ozdobne. Zaletą kamieni w ogrodach jest fakt, ze świetnie komponuje się z nimi każdy rodzaj roślinności. Dlatego też materiał ten wykorzystywany jest do tworzenia palisad i gazonów. Ogródek skalny – jak wskazuje jego nazwa – nie może obyć się bez kamieni. Surowiec ten wygląda doskonale także jako otoczenie oczka wodnego.
Kamień w ogrodzie
Ogród to jedno z tych miejsc, gdzie istnieje bardzo wiele możliwości wykorzystania kamienia, zarówno naturalnego, jak i sztucznego. W otoczeniu zieleni nawet zwykłe, znalezione np. w polu kamienie wyglądają urzekająco. A rośliny najlepiej wyglądają w otoczeniu naturalnych elementów, dlatego właśnie kamienie doskonale pasują do każdego ogrodu.
Kamienie często wykorzystuje się do tworzenia bardzo modnych i efektownych ogródków skalnych. W ogrodach często wykorzystuje się także tzw. kamienie otoczaki, czyli kamienie o zaokrąglonym kształcie, którego nabrały znajdując się setki lat np. w strumieniu czy innym zbiorniku z wodą płynącą. Kamienie można także wykorzystać jako otoczenie oczka wodnego. Trzeba jednak pamiętać, aby pod kamienie, które mają otoczyć oczko wodne, podłożyć kilkucentymetrową warstwę zaprawy murarskiej, która zapobiegnie ich osuwaniu się. Kamień często wykorzystuje się także do układania chodników w ogrodach. Efektownie wygląda zarówno kostka brukowa jak i chodnik ułożony np. z łupku. Dobrym sposobem na wykonanie nawierzchni chodnika w ogrodzie jest wysypanie go żwirem lub grysem.
Przy pomocy połączenia kamieni, żwiru i odpowiednio dobranych roślin można w ogrodzie stworzyć niezwykłą kompozycję. Wykorzystując w tym celu zwykłe polne kamienie można tego dokonać bardzo niskim kosztem. Ciekawym pomysłem jest ułożenie w ogrodzie mozaiki np. z kostki granitowej i kawałków piaskowca. Należy pamiętać, że granit i piaskowiec musi być do tego celu wyjątkowo dokładnie pocięty – inaczej elementy nie będą do siebie pasować. Kamienna kostka bardzo dobrze sprawdza się także jeśli ułoży się ją na styku chodnika i trawnika.
Układając kamień w ogrodzie nie można zapomnieć o podjeździe do garażu, który stanowią zazwyczaj dwa pasy nawierzchni rozdzielone pasem trawnika. Warto go ułożyć z tego samego materiału, który wykorzystano do tworzenia chodników czy alejek.
Konserwacja kamienia
Co prawda kamień naturalny jest jednym z najbardziej trwałych materiałów stosowanych w budownictwie, jednak i on z czasem ściera się, wchłania brud i niszczeje. Różne rodzaje kamienia w różny sposób reagują na upływ czasu. Piaskowiec jest na niego dość wrażliwy i ma tendencję do wchłaniania brudu, wapień natomiast nie “starzeje się” tak szybko. Aby spowolnić ten proces, można stosować różne zabiegi.
Najważniejszym, a jednocześnie najprostszym jest częste zamiatanie, a zimą odśnieżanie powierzchni kamiennych. Spowalnia to proces osadzania się bardziej trwałego brudu.
Jeśli powierzchnia kamienna ma już kilka lat, jest zszarzała i wymaga odnowienia, można ją wypolerować lub wyszlifować. Po takim zabiegu powierzchnia będzie wyglądała jak nowa, a jednocześnie nowy osad będzie odkładał się wolniej, gdyż wyszlifowany kamień jest mniej porowaty.
Aby zapobiec szybkiemu tworzeniu się osadów, warto kamień zaimpregnować. W sklepach ogrodniczych dostępne są impregnaty i preparaty ożywiające kolor oraz wzmacniające strukturę powierzchni.
Dobrym sposobem na oczyszczenie kamiennego chodnika jest wyczyszczenie go za pomocą myjki ciśnieniowej, która skutecznie usuwa nawet osad, który wniknął w strukturę kamienia. Oprócz osadu z piasku i kurzu, który powoduje szarzenie kamienia, na kamiennej powierzchni mogą wystąpić zabrudzenia z tłuszczu, smarów, zaprawy. Można nabyć specjalne preparaty służące do usuwania tego rodzaju zabrudzeń.
Kamienie, które zostały ułożone dookoła oczka wodnego, mogą wymagać oczyszczenia z glonów, grzybów i zabrudzeń roślinnych. Istnieją także środki chemiczne przeznaczone do tego celu. Największym problemem jest usunięcie z kamienia plam z zaprawy murarskiej. Dlatego też podczas wszelkich prac budowlanych trzeba zachować szczególną ostrożność i unikać ich, a jeśli już się przydarzą, natychmiast je usuwać.