W tym artykule przedstawiamy 5 najbardziej skutecznych form terapii dla osób uzależnionych zarówno od substancji psychoaktywnych, leków, jak i od szkodliwych zachowań. Wyjaśniamy, na czym polega dana forma terapii, kiedy się ją stosuje i komu jest szczególnie polecana.
Terapia behawioralna-poznawcza w leczeniu uzależnień – dla kogo?
Terapia poznawczo-behawioralna, w skrócie CBT, to forma terapii, która skupia się na zmianie szkodliwych myśli i zachowań związanych z uzależnieniem. Pacjent może tego dokonać poprzez naukę nowych umiejętności radzenia sobie z trudnymi sytuacjami i stresującymi emocjami.
Terapia CBT może obejmować sesje indywidualne lub grupowe. Szczególnie zalecana jest osobom, które mają problemy z uzależnieniem i jednocześnie cierpią na zaburzenia nastroju, takie jak depresja lub lęki. CBT może im znacznie pomóc w zarządzaniu objawami tych chorób. Terapia skupia się na pozytywnych zmianach w myśleniu i zachowaniu osoby, dlatego może być szczególnie skuteczna dla osób, które chcą nauczyć się radzenia sobie z trudnymi sytuacjami bez sięgania po używki. CBT uczy technik radzenia sobie z negatywnymi myślami i emocjami, które prowadzą do uzależnienia i pomaga w unikaniu sytuacji, które stwarzają większe prawdopodobieństwo sięgnięcia po używki.
W zależności od rodzaju uzależnienia oraz indywidualnych potrzeb pacjenta, terapia behawioralna może być stosowana na różnych etapach leczenia.
Terapia grupowa osób uzależnionych
W tej formie terapii osoby uzależnione spotykają się z innymi ludźmi, którzy walczą z tym samym problemem, by dzielić się doświadczeniami i uzyskiwać wsparcie. Spotkania grupowe zapewniają uczestnikom poczucie wspólnoty i zrozumienia. To z kolei pomaga zmniejszyć uczucie izolacji i samotności, które często towarzyszą procesowi leczenia.
Terapia grupowa może również pomóc uczestnikom w rozwijaniu zdrowych relacji interpersonalnych i umiejętności społecznych, które są ważne w procesie powrotu do zdrowia. Poprzez interakcję z innymi osobami w grupie, uczestnicy mogą nauczyć się skuteczniejszych sposobów radzenia sobie z trudnymi sytuacjami. Te korzyści mogą być szczególnie pomocne dla osób, które oprócz uzależnienia cierpią też na inne problemy natury psychicznej, np. depresję, lęk, zaburzenia osobowości.
Terapia grupowa jest szczególnie skuteczna w fazie leczenia i fazie utrzymania, gdyż dzięki niej uczestnicy grupy mogą wzajemnie motywować się, wzmacniać swoją determinację do kontynuowania leczenia oraz wymieniać się strategiami radzenia sobie z trudnościami.
Farmakoterapia – kiedy należy ją stosować?
Ta forma leczenia wykorzystuje leki, które pomagają zmniejszyć objawy odstawienia i ryzyko nawrotów. Farmakoterapia jest często stosowana w połączeniu z terapią behawioralną. Szczególnie ważna jest na etapie detoksu, by złagodzić nieprzyjemne objawy fizyczne i psychiczne oraz zminimalizować ryzyko powikłań zdrowotnych. Pomaga również w fazie leczenia, by zmniejszyć pragnienie zażywania substancji psychoaktywnych.
Farmakoterapia wspiera chorych w kontrolowaniu impulsów i zmniejsza ryzyko nawrotu uzależnienia. Stosuje się ją w leczeniu uzależnienia od alkoholu, narkotyków, nikotyny i innych substancji psychoaktywnych.
Terapia zajęciowa – na czym polega i w czym może pomóc?
Ta forma terapii skupia się na dostarczeniu osobom uzależnionym alternatywnych sposobów spędzania czasu, które są zdrowe i satysfakcjonujące. Terapia zajęciowa może obejmować zajęcia sportowe, sztukę i rzemiosło, muzykoterapię, zajęcia z jogi i wiele innych. Polecana jest osobom z uzależnieniem, ponieważ pomaga w redukcji stresu, poprawie nastroju i radzeniu sobie z trudnymi emocjami, które często towarzyszą procesowi leczenia uzależnienia.
Co więcej, terapia zajęciowa może pomóc w budowaniu pewności siebie, zdolności do samodzielnego działania i wprowadzania zmian w swoim życiu. Pomaga również chorym rozwijać nowe umiejętności artystyczne, manualne i społeczne, co zwykle prowadzi do poprawy samooceny i jakości życia. Terapia zajęciowa jest szczególnie skuteczna w fazie utrzymania, ponieważ pozwala pacjentom wypełnić wolny czas, wcześniej poświęcany na uzależnienie.
Terapia rodzinna – uzależniony i jego bliscy
W terapii rodzinnej uczestniczą wszyscy bliscy, którzy są zainteresowani pomocą osobie uzależnionej. Pomaga członkom rodziny chorego zrozumieć jego uzależnienie, nauczyć się skutecznych sposobów komunikacji w rodzinie i zapewnić odpowiednie wsparcie dla chorego w procesie leczenia. Terapia rodzinna może być również skuteczna w zapobieganiu nawrotom uzależnienia oraz poprawie relacji między członkami rodziny, co może przyczynić się do dalszego powrotu do zdrowia osoby uzależnionej.
Warto zaznaczyć, że każda forma terapii może być skuteczna w zależności od indywidualnych potrzeb i preferencji pacjenta. Wszystkie powyższe terapie uzależnień dla pacjentów z Katowic dostępne są w ośrodku Skrzydła. Ostateczny wybór terapii powinien być dokonany wraz z lekarzem lub terapeutą uzależnień.