Certyfikaty zgodności są jednymi z kluczowych sposobów na udowodnienie najwyższej jakości procesów, produkcji i usług przez największe firmy wszystkich sektorów przemysłu. To właśnie dzięki certyfikatom potwierdzającym zgodność z różnego rodzaju normami, standardami i wymaganiami prawnymi lub wykraczającymi standardem ponad wymogi prawne możliwe jest uzyskanie przewagi konkurencyjnej i aktywne uczestniczenie w dalszym rozwoju rynku. Do wystawiania certyfikatów zgodności niezbędna jest jednak specjalistyczna wiedza w wielu obszarach, pozyskiwana ze źródeł niezależnych dających gwarancję wiarygodności wykonanych kontroli. Kto wystawia certyfikat zgodności, jak dokument taki może świadczyć o jakości usług i produktów i jakie działania można podjąć w ramach dostosowywania swojej firmy do certyfikatów zgodności?
Certyfikaty zgodności a jakość usług i produktów
Formalne potwierdzenie zgodności z wymaganiami zasadniczymi lub określonymi standardami na etapie projektów, łańcucha dostaw czy poszczególnych etapów produkcji nie jest w wielu branżach wymagane, ale pozostaje doceniane przez coraz szersze grono odbiorców, kontrahentów i firm uczestniczących w tworzeniu rynku. Certyfikaty zgodności potwierdzające:
- wykonanie kontroli ryzyka,
- zrealizowanie badań nieniszczących,
- wdrożenie planów bezpieczeństwa i zgodności,
- uzyskanie odpowiednich zezwoleń na produkcję
wpływają bezpośrednio na jakość usług i produktów – nie są jedynie formalnym potwierdzeniem zgodności „na pokaz”, ale motywacją do takiego prowadzenia działań i procesów, aby zgodność uzyskać i zachować. W momencie gdy posiadanie certyfikatów zgodności jest coraz szerzej wymagane dla uczestników przetargów czy w obrębie łańcucha dostaw, dbałość o jakość usługi i produktów wzrasta.
Co obejmują procesy stosowane w celu potwierdzenia jakości produktów i usług?
Podstawą wszelkich procesów potwierdzania zgodności są przede wszystkim prowadzone na bieżąco kontrole, badania techniczne, audyty i procesy certyfikacyjne mające na celu weryfikację zgodności działań firmy i poszczególnych inwestycji z obowiązującymi przepisami międzynarodowymi i lokalnymi, standardami branżowymi i normami ogólnymi. Procesy takie mogą obejmować identyfikację i ocenę ryzyka, przeglądy projektów i ich realizacji oraz zgodności projektu z obowiązującymi przepisami, zapewnianie jakości podczas montażu i rozruchu produkcji i maszyn na miejscu budowy, oparte o weryfikację zgodności i jakości materiałów oraz wiele innych.
Nie można tak naprawdę jednoznacznie określić zakresu działań w obrębie procesów potwierdzania zgodności bez odnoszenia się do konkretnego sektora przemysłu, branży czy firmy – większość działań dopasowuje się indywidualnie do specyfiki inwestycji i przedsiębiorstwa, stosując dostępne narzędzia i schematy postępowania dla osiągnięcia jednoznacznego wyniku kontroli.
Dostosowywanie firmy do certyfikatów zgodności
Przedsiębiorstwo chcące uzyskać certyfikaty zgodności wymagany w swojej branży, właściwy dla inwestycji międzynarodowych czy potwierdzający najwyższą dbałość o jakość produktów i usług powinny kierować się w pierwszej kolejności dostępnością badań i certyfikatów specyficznych dla ich branży oraz dla obszaru, w jakim chcą działać. Dobrym rozwiązaniem jest m.in. przygotowanie kompletnego planu bezpieczeństwa i zgodności opartego o potwierdzenie dostosowania się do konkretnych przepisów obowiązujących lokalnie i międzynarodowo.
Za przykład można wziąć tutaj m.in. konieczność uzyskiwania oznaczenia CE dla produktów w Europie, spełnienia wymagań norm AZ-NZ dla produktów trafiających na rynek Australijski, czy wykonywanie kontroli i certyfikacji pod kątem zgodności z ATEX – dyrektywy przeciwpożarowej regulującej wprowadzanie do obiegu urządzeń elektrycznych i mechanicznych oraz komponentów i systemów ochronnych zabezpieczonych przed wybuchem. Dla przedsiębiorstw działających w strefach zagrożonych wybuchem i narażających pracowników na przebywanie w takich warunkach, dostosowanie się do dyrektywy ATEX jest kluczowe i potwierdzenie z nią zgodności poprzez audyt bezpieczeństwa jest niezbędne.
Innym sposobem na dostosowanie firmy do certyfikatów zgodności i przedstawienie udokumentowanych dowodów na tworzenie wysokiej jakości, bezpiecznych produktów i usług są różnego rodzaju inspekcje przemysłowe zlecane do wykonania przez zewnętrzne jednostki. Do działań takich mogą należeć m.in. różnego rodzaju analizy ryzyka (HAZOP, HAZID), ekspertyzy techniczne czy badania nieniszczące będące bardzo ważnym aspektem weryfikacji jakości we współczesnym przemyśle. Badania nieniszczące NDT są wykorzystywane w różnorodnych branżach (m.in. spawalnictwie, w elektrowniach wiatrowych, rurociągach, produkcji maszyn) i pozwalają sprostać wymaganiom projektów.